De zilverboom gaat over geheugenverlies en psychische ontsporing
De zilverboom is niet echt een nieuwe roman van Lucinda Riley. Het werk werd al in 1995 gepubliceerd in Engeland met als titel Not Quite an Angel (toen de schrijfster nog Lucinda Edmonds heette). Maar het boek deed toen niet veel. In 2013 werd het verhaal vervolgens herschreven, vlak voor haar grote doorbraak met De zeven zussen. Ook toen zonder al te veel verkoopsucces. Mogelijk omdat alle aandacht uitging naar haar nieuwe literaire project.
Nu is De zilverboom dus opnieuw uitgebracht, het werk wordt zo een tweede of derde kans gegund. Terecht of niet, zal men zich kunnen afvragen. Als iets het latere, zo succesvolle werk van Lucinda Riley kenmerkt, dan is het de puntige schrijfstijl van de rechttoe rechtaan vertelling. Een lezer zal niet snel de draad kwijt raken in één van de delen van De zeven zussen. Maar wel in De zilverboom wanneer de aandacht een beetje te veel verslapt.
Bij de les dus blijven in het ebook dat zowel een familiekroniek is als een thriller. Maar voor het eerste genre is het verhaal iets te oppervlakkig en misschien ook weer te direct. Terwijl het voor een thriller juist weer te wijdlopend is geschreven, met te veel zijpaden. Dit vanwege de vele romanpersonages die zijdelings ter sprake komen waardoor het verhaal nogal warrig dreigt te worden. Wat niet wegneemt dat het gegeven van geheugenverlies van de hoofdpersoon, Greta Simpson, op intrigerende wijze door Lucinda Riley is uitgewerkt in De zilverboom.
Het onvermogen zich dingen te herinneren heeft het hoofdpersonage twintig jaar lang parten gespeeld. Tot ze een bijna sprookjesachtig landgoed bezoekt in de heuvels van het landelijke Monmouthshire in Wales, de buitenplaats waar ze haar jeugd doorbracht. Door Lucinda Riley treffend via flashbacks beschreven. Het heen en weer schieten tussen heden en verleden, zoals ook in De zeven zussen het geval is. Inmiddels het handelsmerk van de beroemde schrijfster.
Misschien dat dit boek als een voorloper gezien kan worden voor het latere veel grotere project. Immers op de keeper beschouwd is De zeven zussen ook een familieroman met thrillerachtige trekjes, bijvoorbeeld het ebook Zon. Wie zal het zeggen? Ook dit verhaal speelt zich in de hogere kringen af, met soms een meelijwekkende afdaling naar een lagere klasse dan landgoedbezitters. Maar hen, de bevoorrechten in de standenmaatschappij, blijft menselijk leed en tegenslag dus ook niet bespaard.
Integendeel. Ook daar is het maar al te vaak kommer en kwel ondanks alle luxe en wooncomfort. Of juist daardoor. Rijkdom en verveling als de perfecte ingrediënten voor ontsporing en rampspoed, zoals onlangs maar weer eens bleek in het geval van prins Edward. Hoofdpersoon Greta Simpson ontgaat op haar beurt de slagen van het noodlot ook bepaald niet in De zilverboom.
Iets dat de lezer stukje bij beetje voorgeschoteld krijgt na Greta’s kerstbezoek aan Marchmont Hall. Dit op uitnodiging van haar oude vriend David Marchmont. Wat grotendeels langs haar heen gaat want ze lijdt immers aan een ernstige vorm van geheugenverlies. Maar door de ontdekking van het graf van een kind, een jongen, in een op het landgoed gelegen bos wordt de lezer mee teruggenomen naar het verleden van Greta.
Want wat ze op de steen ziet staan is de naam van haar eigen zoontje. Een buitenechtelijk kind (verwekt door een Amerikaanse militair) dat voorbestemd was de erfgenaam van het prachtige landgoed te worden. Waar het noodlot in de vorm van een fataal auto-ongeluk abrupt een streep doorheen haalde. En ook door het vermogen zich de dag van gisteren te kunnen herinneren door Greta. Die betrad na haar ontwaken uit het coma een soort eeuwig heden.
Maar de ontdekking van het graf raakt een gevoelige snaar. Het maakt iets wakker in haar. Het begin van een zoektocht naar een verloren verleden. Dit met Davids hulp. Zo worden de stukjes bij elkaar gelegd van haar vorige leven. Maar ook dat van haar dochter Cheska, de tweelingzus van Jonny. Een nogal wispelturige meid dat desondanks het oogappeltje is van moeder.
Die plaatst haar al snel op een voetstuk, mogelijk ter compensatie van het gemis van haar zoontje, hoewel van gemis bij iemand met geheugenverlies in de gebruikelijk zin van het woord, natuurlijk geen sprake is. Ze neemt haar mee naar Londen, een soort vlucht voor wat haar is overkomen.
Met de hulp van steun en toeverlaat David wordt dochter Cheska een kindsterretje dat speelt in films. Een kantelmoment in het verhaal. Want het gedrag van de verwende Cheska krijgt steeds meer de tirannieke trekken van een geesteszieke. Misschien omdat ze de dood van haar broertje nooit goed heeft kunnen verwerken met een moeder die zich niets meer kan herinneren.
Haar gedrag wordt met de dag grilliger en verontrustend. Het komt tot een kookpunt wanneer ze zwanger raakt van een al getrouwde zanger, een zekere Bobby Cross. Die laat haar in de steek. En de geschiedenis zich min of meer herhaalt. Want was moeder Greta niet hetzelfde overkomen?
De rest van de roman, die zowel Greta’s verleden als heden omvat, gaat over Cheska’s snelle mentale achteruitgang. Haar gedrag is wild en onvoorspelbaar. Vooral na terugkeer uit Amerika waar ze een filmcarrière wilde opbouwen in Hollywood.
Het gaat van kwaad tot erger, helemaal wanneer ze ontdekt dat haar dochter niets met haar te maken wil hebben. Net als moeder Greta die zich nog steeds niets kan herinneren. Wat in het geval van de in een psychose afglijdende dochter misschien wel het beste is.
De gedeeltes waarin Lucinda Riley de mentale instabiliteit van Ceska beschrijft behoren te de beste en aangrijpendste van het ebook. De schrijfster die bekend staat om haar gedetailleerde research over de onderwerpen waarover ze schrijft heeft zich grondig verdiept in het fenomeen van psychische aandoeningen. Het is dan ook meeslepend om te lezen hoe de dochter van de hoofdpersoon steeds verder wegzakt in haar eigen gekte. Beangstigend ook een beetje. Het zal je maar overkomen als moeder. Met of zonder goed functionerend geheugen.
Maar minstens zo aangrijpend om te lezen is de verwoestende invloed van de psychisch zieke Cheska op haar omgeving. Waarbij dan wel de opmerking dat haar geval bijzonder extreem is. Maar de beschrijvingen ervan behoren tot de beste passages uit het verhaal. En is alleen daarom het lezen meer dan waard.
Het doet je beseffen hoe kostbaar en ook wankel het geestelijk evenwicht van een mens is. En ook hoe prettig het is wanneer men de beschikking heeft over een normaal werkend geheugen. Waar vrijwel niemand bij stil staat. Behalve misschien na het lezen van De zilverboom. En dan vooral de gedeeltes waarin Lucinda Riley zich verdiept in het psychisch ontsporen van dochter Cheska. Geen ouder die dit onberoerd zal laten.
Andere op deze site besproken ebooks van Lucinda Riley zijn het Italiaanse meisje en de Lavendeltuin.
De zilverboom is als ebook voor €11,99 te koop bij o.a. Bol.com
Selexyzebooks
