Acht jaar lang was Barack Obama president van Amerika. Wat zijn z’n gedachtes over deze periode?
Je hebt een Amerikaanse president, maar er zijn nog veel meer ex-presidenten. Zelfs eentje uit de jaren zeventig van de vorige eeuw: pindateler Jimmy Carter. Dan hebben we nog Bush jr, Bill Clinton, door pa Bush ooit slick Willy (gladde Guus) genoemd, die stak niet alleen een sigaar in z’n mond, maar ook nog eens tussen de benen van een stagiaire: ‘I didn’t have sex with that woman!’
En dan is er ook nog de meest sympathieke ex-president: Barack Obama. Die verliet het politieke toneel vier jaar geleden alweer. Hoewel ze niet meer dagelijks de journaals vullen als exer, zijn ze nog wel degelijk actief in het internationale sprekerscircuit.
Een paar ton voor een uit het hoofd geleerd standaardpraatje is niet ongebruikelijk in het illustere wereldje van gouden en diamanten tongen. Wat ze natuurlijk gegund is. Want wie schopt het tot het hoogste ambt van Amerika en misschien wel van de hele wereld? Een met veel militaire en politieke macht omklede positie die ook Trump moeilijk vaarwel kan zeggen blijkens het krampachtig vasthouden aan een vermeende stembusfraude.
Maar hij zal toch echt plaats moeten maken, net als z’n voorgangers ooit deden, hetzij na vier jaar of na acht jaar. Want Amerika is geen Rusland, waar Poetin zichzelf voor het leven tot president heeft benoemd of laten benoemen. Dat kan gelukkig niet in de grootste democratie ter wereld. Al zou meneer Trump het graag anders zien. De stembus is en blijft wet. Of het nu per post gebeurd of in een stemlokaal. De meeste stemmen tellen.
Obama zegt daarover dat hij Trump na z’n overwinning uitnodigde op het Witte Huis, zoals de traditie wil. Hoewel het hem wel tegen de borst stuitte de extraverte New-Yorkse vastgoedmagnaat en mediaster wegwijs te maken in het presidentiële ambt. Donald Trump die wat visie betreft haaks stond op datgene waar Obama in geloofde: internationale diplomatie en samenwerking tussen de volkeren. En ook niets met het klimaat op had.
Het door Obama ondertekende verdrag van Parijs over de terugdringing van de opwarming van de aarde werd door z’n opvolger weer opgezegd. Net als de hervormingen van de Amerikaanse gezondheidszorg voor het grootste deel ongedaan werden gemaakt. Vandaar misschien ook de massale sterfte aan het coronavirus. Voor de lagere inkomensgroepen is er nauwelijks nog sprake van medische zorg.
Het op desastreuze wijze uitoefenen van macht. Wat overigens niets met Nietzsches Wil tot macht te maken heeft om er maar eens een filosoof van gewicht bij te halen. Die zag dat meer als een basisfundament waar het hele universum mee behept was. Verstrengeld met het idee van de eeuwige terugkeer van hetzelfde, bijvoorbeeld een tweede termijn van Trump als president. Waar de Übermens zich aan weet te ontworstelen door het omverwerpen van de gangbare waarden opgediept uit de bezorgtas op z’n rug als kant-en-klare geldigheid.
In de politiek gaat het meer om een tomeloze werkzaamheid aan energie ter verovering van de meeste zetels of het gewoon stug vasthouden aan het eigen gelijk. Wat bij populisten, bijvoorbeeld Trump, gepaard gaat met een herstel van oude en versleten waarden zoals gemeenschapszin en eigenheid.
Maar bij het begin van Obama’s termijn als 44ste president van Amerika en daarmee van de vrije wereld was er nog volop optimisme. Helemaal omdat Obama de eerste Afro-Amerikaan was die het hoogste ambt in het land zou bekleden. Dezelfde sfeer van verandering als tijdens de regeerperiode van de legendarische John F. Kennedy. Die het eigen presidentschap helaas niet overleefde, want vermoord in Dallas tijdens een rondrit met z’n vrouw Jacky.
De beelden van de aanslag behoorden lange tijd tot het collectieve geheugen van de mensheid. Als er een plek is die de wereldgeschiedenis abrupt een slag om de as deed draaien dan wel de paar meter asfalt onder het boekenmagazijn waar Lee Harvey Oswald op de ochtend van 22 november 1963 z’n wapen vanaf de zesde verdieping richtte op de langsrijdende president. Drie droge knallen en vice-president Johnson kon ingezworen worden als president. Wat gebeurde in het regeringsvliegtuig terug van Dallas naar Washington. Aan boord de kist met het lichaam van Kennedy. De Noord-Vietnamezen konden de borst nat maken.
Meer dan een halve eeuw later, 2009, zat er dus weer een charismatische democraat in het Witte Huis. De man met de on-Amerikaanse naam: Barack Obama. Acht jaar lang het boegbeeld van tolerant Amerika. Iemand van wie niemand verwachtte dat hij ooit president zou worden. Iets dat lukte met de bekende slogan: ‘Yes we can!’
Eindelijk is er z’n langverwachte autobiografie over die opmerkelijke periode in de Amerikaanse geschiedenis. Het eerste deel voorzien van de half religieuze titel: ‘Een beloofd land.’ Bijna duizend pagina’s dik en dan komt er ook ooit nog een tweede deel, mogelijk van dezelfde omvang. Want Obama is niet iemand die er zich met een jantje-van-leiden vanaf brengt achter de schrijftafel. Het boek een aanrader voor iedere reader.
Want de schrijver gezegend met het vermogen tot het hebben van een zekere distantie wat betreft het eigen functioneren als president. Wat sterke passages oplevert in het ebook. Die waarin hij op spitsvondige wijze reflecteert over de mogelijkheden en beperkingen die de presidentiële macht met zich mee brengt.
Kortom de lezer wordt een uniek kijkje gegund in zowel de persoon Obama als in het ambt dat hij bekleed. Waarbij de schrijver ook oog heeft voor de fysieke omgeving waarin hij opereert, bijvoorbeeld de Oval Office en de Situation Room. De rekwisieten waarin de nieuwe president z’n weg moet zien te vinden en waarin hij al snel met mondiale problemen werd geconfronteerd zoals de kredietcrisis die zich vanuit Amerika over de rest van de wereld verspreidde.
Maar ook veel, vaak humoristische, beschrijvingen over z’n omgang met andere wereldleiders zoals Vladimir Poetin. En natuurlijk de oorlog in Afghanistan. Over de aanpak ervan had Obama een andere visie dan de meeste van z’n generaals. Sinister hoogtepunt van z’n presidentschap was misschien wel de Operatie Neptune’s Spear waarbij Amerika’s grootste vijand, Bin Laden, werd uitgeschakeld. Live te volgen vanuit het Witte Huis. Dit alles tot in detail door hem beschreven in Een beloofd land. Wie wil weten wat het betekent om de machtigste man ter wereld te zijn die moet dit ebook zeker lezen.
Het ebook Een beloofd land is voor €17,99 te koop bij Bol.com.
Selexyzebooks
