NICCI FRENCH HEBBEN EEN NIEUWE PSYCHOLOGISCHE THRILLER GESCHREVEN OVER HET LEVEN IN EEN (PROBLEEM)GEZIN. OOK ALS EBOOK VERKRIJGBAAR.
De een noemt het gezin de hoeksteen van de samenleving, de ander vindt het een molensteen. De waarheid zal wel ergens in het midden liggen. Ook voor het schrijversduo Nicci French. In ieder geval zijn de meesten van ons mensen eruit voortgekomen. En er dus ook doorheen gegaan, dwars door het smeulende vuur van opvoeding en ‘vorming’. Waar menig kind de nodige brandwonden bij op loopt. Plus blauwe plekken die nooit meer helemaal de kleur aan nemen van de huid, veroorzaakt door het gezinsleven.
De grens zo nu en dan ver overschrijdend
Met als staatkundige tegenhanger: de leerplicht. Het onderwijs als labyrint waar veel schoolgaande verdwalen bij het vinden van de uitgang. Ten einde een meer of minder gehavende volwassene te worden! Slachtoffer en dader tegelijk, want ook weer actief op het gebied van de gezinsvorming. De voorgeprogrammeerde variant van hersenspoeling en hypnose, met de schijn van vrijheid van handelen.
Of is deze visie te zwart wit? Feit is wel dat gezinnen de plekken bij uitstek zijn voor het toe dienen van een flinke (over)dosis aan moraal en deugd in een stel jonge hersens. Wat dan maar al te vaak het tegenovergestelde effect heeft: de opgegroeide mens die het niet zo nauw neemt met de regels. Benoem het kwaad en het zal er door in de wereld gebracht worden.
Dat blijkt ieder jaar weer met Oud & Nieuw en de in een persoon zittende hufterigheid net zo hard tot ontploffing komt als het afgestoken vuurwerk. Of nog harder! Want eenmaal opgegroeid volkomen afhankelijk van dat wat verboden is. De grens zo nu en dan ver overschrijdend. Niet een echte, maar de met de mens mee bewegende, de scheidingslijn op het gebied van de moraal, waar ook zoiets alledaags als het halen van adem onder valt. Want het langdurig inhouden ervan is nu eenmaal schadelijk voor lichaam en geest.
Niet bij de wet soms. Maar die zit zo vol lacunes en tegenstrijdigheden dat een mens al snel het spoor bijster doet raken. Bijvoorbeeld op het gebied van de euthanasie en de (soft)drugs. Maar ook met vuurwerk en het aansteken van al dan niet innerlijke vreugdebrandjes. Beiden in elkaars verlengde. Zoals bijvoorbeeld de in het binnenste plaats vindende explosie veroorzaakt door het semilegale lachgas. Tot verdriet van ouders en familie. En dat allemaal via de wieg, van kindsbeen af tot stand gebracht.
Dat menig politicus met het klamme zweet in de handen de inbox doet openen na het kerstreces
Ooit door de Roemeense filosoof Cioran ‘Het ongemak geboren te zijn’ genoemd. Bij de mens op steeds jongere leeftijd via mobieltje en smartphone een gat in de bovenste denklaag slaand waar die van de ozon bij in het niet valt. De CFK van de steeds snellere digitale netwerken die het innerlijk meerdere keren per dag binnenste buiten doet keren voor het loerende oog van de wereld. Beloond met een opgestoken duimpje. Van wie of wat dat blauwe uitsteeksel dan ook zijn mag, niet van je grootste vriend, die je overigens nooit in levende lijve zult zien. Geen vijanden. Toch is het oppassen geblazen. Want de leden van een vijfde colonne die zich even gemakkelijk omdraaien als dat ze zich toegewend hebben in de richting van een geplaatst bericht, hoe sullig ook. We wil er niet een paar duizend van hebben op z’n tijdlijn, voor zo lang als het duurt?
Maar ook dus het bij tijd en wijle opspelen van een verbolgen gemoed onder het mom van het verjagen van de kwade geesten in de eerste minuten van het nieuwe jaar. De rest van de 364 dagen en nachten gebeurt dat dan op een minder luidruchtige wijze. Het laten ontploffen van de meer treiterige voetzoekers in het intermenselijke verkeer. De niet meer zo heel erg sociale media met hun niet aflatende geblaf tegen alles dat los en vast zit. Plus het nodige aan ‘hatemail’. Dat menig politicus met het klamme zweet in de handen de inbox doet openen na het kerstreces. Slachtoffer van het luchten van het volkshart in de Schopenhaueriaanse oorlog van allen tegen allen. Met als kop-van-jut de hulpverlener wanneer op fysieke wijze de daad bij het woord gevoegd wordt en degene die het brandje komt blussen het kind van de rekening is.
Wat heeft de mens al niet in georganiseerd liefdesverband verwoest?
Woede en verontwaardiging steeds vaker het lokale gebeuren overstijgend. Met als laatste heikele (strijd)punt het klimaat. Oftewel de bestrijding van broeikasgas en stikstof. Terecht zal men zich afvragen, wat dit allemaal met het nieuwste ebook van Nicci French te maken heeft.
Laten die nu net het gezin als uitgangspunt van de nieuwste thriller nemen. De bron van mens en maatschappij. Om het nog even over deze moloch van overgeërfde vernielzucht te hebben. Wat heeft de mens al niet in georganiseerd liefdesverband verwoest? In ieder geval de biodiversiteit. De zeer succesvolle biologische band tussen man en vrouw die wel eens een averechts effect zal kunnen hebben op de rest aan levens: massale sterfte. Onder de dieren, de hulpeloze schepsels, al een onmiskenbaar feit.
De veroorzakers ervan door Moeder Natuur ter verantwoording geroepen in de vorm van mondiale rampspoed en catastrofe. Geen snelrecht, maar toch een veroordeling die er niet om liegt in de vorm van een eeuwig durende taakstraf: de energietransitie. En dan komen we er nog goed vanaf. Hopelijk dat de autistische onheilsprofeet uit Scandinavië een roepende in de woestijn blijft. Maar de tekenen, smeltende poolkappen en extreme hitte, wijzen daar niet bepaald op. Het gezin dat het dan hogerop zal moeten gaan zoeken. Wat wel eens de nekslag zal kunnen zijn. Want welvaart en milieu gaan nu eenmaal niet goed samen.
Ze speelt het toneelstuk van het vrolijke gezin mee, op afroep beschikbaar
Het nieuw boek van het Engelse schrijversduo Nicci French begint zoals gezegd met een herkenbaar huiselijk tafereel. Waar vanaf de eerste bladzijde toch een soort onbehagen vanaf straalt. De schrijvers van het betere thrillergenre wel toevertrouwd. Een onbehagen dat plotseling klaar als een klontje is: de moeder van het gezin heeft een buitenechtelijke relatie. En voor wie bekend is met het werk van Nicci French zal het overspel de nodige consequenties hebben voor de vrouw en moeder van drie kinderen. Conform het gezegde van een Duits filosoof uit de negentiende eeuw, dat wie als kuddedier buiten de drom gaat grazen daarvoor diep in de buidel zal moeten tasten. Het betalen van de rekening voor het doen van iets dat buiten de norm valt.
In dit geval betreft het ’t stillen van de seksuele eetlust in een vastgelopen relatie. Kinderen die de levensenergie van vader en moeder hebben opgeslorpt. Met de vrouwelijke helft van het ouderpaar als degene die het vertikt de handdoek in de ring te gooien en een ingedutte sloof te worden. Het geslachtsorgaan dat z’n werk heeft gedaan en niet meer taant naar vleselijk genot? Behalve dan de vagina van de vijfenveertigjarige Neve Connely. Ze speelt het toneelstuk van het vrolijke gezin mee, op afroep beschikbaar. Plastisch door Nicci French beschreven: ‘Het was alsof er een knop in haar nek zat: als je erop drukte, schoot ze meteen in de vrolijkemoederstand.’
Geen gelijke tred houdend met de al verstreken tijd
Een echtgenote en moeder die best wel tuk is op een avontuurtje buiten de deur. Een stiekeme minnaar voor het vervullen van de seksuele behoefte. Daar gaat ze dan op afroep via haar mobieltje heen op het haar meest vertrouwde vervoermiddel: de fiets. Terwijl manlief, werkloos illustrator, die bijklust als huisschilder, denkt dat ze naar de volkstuin is voor het verbouwen en kweken van groente en fruit. Waar ze haar vaste baan voor heeft omgezet in parttime werk. ‘Ze wist dat ze hier op een dag spijt van zou krijgen, waarschijnlijk al snel. Een deel van haar, het deel dat veroordelend toekeek, had nu al spijt.’
Het opspelende slechte geweten dat ze heeft gesust vanwege het in haar schreeuwende verlangen naar liefde en genot. Geen gelijke tred houdend met de al verstreken tijd. Want ze is inmiddels midden veertig. Het zou daarom misschien verstandiger zijn het juk van een uitgeblust liefdesleven met vereende krachten richting de vijftig en de zestig te dragen. Anders worden rampen geboren. Kleine persoonlijke drama’s. Die blijven dan ook niet uit.
Waar het Nicci French natuurlijk vanaf de eerste regel om is te doen. Daar zijn het immers thrillerschrijvers voor. Maar dan wel op hoog niveau. De literaire variant van een cineast als Alfred Hitchcock. Voor zover dat bij iemand nog een belletje doet rinkelen. Ooit de ‘master of suspense’ genoemd. Iemand die de spanning op het witte doek tot ongekende hoogte had weten op te voeren in films als Psycho en North by Northwest. Nicci French doen dit al schrijvend ook. Al ligt het spanningsgebied in een ‘Huis vol leugens’ meer op het psychologische vlak, waarbij Nicci French nooit de menselijke maat uit het oog verliezen. De spiegel die ze het richting ondergang bewegende lagere middenklasse gezin voorhouden. Het laat zich op meeslepende wijze lezen op de reader.
De burgermoraal die haar in de ban heeft
Het onheil komt in een stroomversnelling op Neve Connely af wanneer ze vol verlangen de flat van haar geheime liefde betreedt. Daar staat niet het bed klaar om de achterstand op het gebied van de intimiteit in te halen. Bij haar semi-depressieve echtgenoot komt ze daar immers niet meer aan toe. Maar ook niet bij Saul, haar baas. Want die ligt met ingeslagen schedel voor lijk in de woonkamer. Compleet met moordwapen: een hamer vol bloed.
Even de opwelling de politie te bellen. Maar deze ingeving verliest het van de angst dat haar overspel dan uitkomt. Dat heeft ze om voor de hand liggende redenen liever niet. Want dan kan het wel eens op een echtscheiding uitdraaien met haar man Fletcher. Waar de kinderen dan ook weer de dupe van zijn enzovoort, enzovoort. De burgermoraal die haar in de ban heeft. Maar ook aanzet tot het verdoezelen van een moord.
Het best is alle sporen te wissen en niemand achter haar geheime relatie komt. Maar dat loopt natuurlijk anders bij Nicci French. Die heel doeltreffend het wankele gezinsleven beschrijven van hun hoofdpersoon. Dat gaat met vallen en opstaan immers gewoon door. Met grote en kleine incidenten. Hoewel een moord natuurlijk niet een klein incident is. Toch wordt het een ingekapseld gegeven in de strijd om het gezinsleven van Neve, waar ze zich steeds wanhopiger aan vast klampt. Het levert een fascinerende blik op in het leven van een vrouw die de nodige keuzes moet maken voor het redden van het vege (gezins)lijf. Of het de beste keuzes zijn laten Nicci French aan het oordeel van de lezer over.
Het ebook Huis vol leugens van Nicci French is voor €14,99 verkrijgbaar bij o.a. Libris.
Selexyzebooks
