ERASMUS’ LOF DER ZOTHEID HUMANISTISCHE EVERGREEN
De Lof der Zotheid is een boek geschreven door de humanist Erasmus die leefde in het laatste gedeelte van de vijftiende en het begin van de zestiende eeuw. Hij wordt gezien als de wegbereider van de Reformatie. Maar was geen aanhanger van Luther. Die volgens hem te ver ging in z’n afkeer van Rome. Erasmus wilde toch meer de eenheid behouden tussen de christenen onderling dan aan te sturen op een splitsing.
De Lof der Zotheid werd gepubliceerd in 1511. Een beetje een dubbelzinnige titel. Aan de ene kant prijst Erasmus het absurde, het de draak steken met kerk, overheid en de gezeten burgerij. Maar hij hekelt ook de zotheid als fenomeen omdat het de aandacht afleid van de zaken in het leven die er echt toe doen. En dan vooral het wisselvallige van het lot dat men als mens te ondergaan heeft.
Het boek is opgedragen aan Thomas Moore, de Engelse humanist en schrijver van Utopia. Een vriend van Erasmus. Per onderwerp brengt de schrijver van de Lof der Zotheid de menselijke dwaasheid onder woorden. Maar hij weet ook dat de mens zonder deze dwaasheid geen bestaansgrond heeft.
Fragmenten:
Maar bij den hemel, laten zij mij dan eens zeggen, welk tijdperk des levens is toch wel niet somber, niet geesteloos, niet onbehagelijk, niet smakeloos, niet verdrietig, als men het genot, d.i. de kruiderij der zotheid, er niet bijvoegt? Zeker, ik zou kunnen volstaan met hiervoor de getuigenis van den nooit volprezen Sophocles aan te voeren, van wien deze schoone lofspraak op ons bestaat:
”In ’t onverstand alleen ligt ’s levens hoogst genot,”
maar ik wil toch liever met U het geheel in al zijn bijzonderheden beschouwen [die van het zotte in de wereld].
En:
Er bestaat immers tussen hen [kinderen en hoogbejaarden] geen verschil dan dat de grijsaard wat rimpeliger is en wat meer verjaardagen telt. Overigens—wit haar, een mond zonder tanden, een kleine gestalte, trek in melk, hakkelend spreken, babbelzucht, malligheid, vergeetachtigheid, onbedachtzaamheid, kortom al het overige komt overeen. Hoe dichter zij tot de grijsheid naderen, des te meer beginnen zij ook weer op kinderen te gelijken, totdat zij op de wijze van kinderen, zonder het leven zat te zijn en zonder de nadering des doods te bemerken, het leven verlaten.
Voor bezitters van een Kobo-reader is het e-book Lof der Zotheid hier gratis te downloaden:
Selexyzebooks
